Wytyczne Obwodowej Rady Delegatów Robotniczych w sprawie Mężów Zaufania

 „Ściśle tajne
Komitet Wykonawczy Południowo-Kazachstańskiej Rady Delegatów Robotniczych, …lipca 1942 r. №409. M. Czimkient
Do Przewodniczącego Komitetu Wykonawczego Rejonowej Rady Delegatów Robotniczych, tow. …
Zgodnie z zaleceniami zastępcy Ludowego Komisarza Spraw Zagranicznych ZSRR, tow. WYSZYŃSKIEGO z dn. 25 IV 42 r. - przy mężach zaufania Ambasady Polskiej w rejonach nie powinno być żadnych etatów, ale to zalecenie w wielu rejonach nie jest realizowane. Do chwili obecnej mężowie zaufania zatrudniają u siebie do 5-6 osób, a nawet więcej.
Ponadto w wielu rejonach na terenie kołchozów działają, mianowani bezprawnie, przedstawiciele i pełnomocnicy polskiej ambasady.
Prócz tego wiadomo o szeregu przypadków, gdy mężowie zaufania, w celu ukrycia przed organami władzy radzieckiej rzeczywistej liczby pracowników, utrzymują poprzednią ilość etatów pod pozorem zatrudniania na dniówki.
W gruncie rzeczy wszyscy ci pracownicy nie wykonują społecznie użytecznej pracy w sowchozach, kołchozach i przedsiębiorstwach i bezprawnie otrzymują kartki na chleb i inne produkty, wraz z rodzinami żywią się na kosztem rezerw państwowych, rozdzielanych w rejonach. W kołchozach i centrach rejonów zdolni do pracy obywatele polscy w większości nie są zatrudnieni w kołchozach ani sowchozach, a jednocześnie otrzymują produkty żywnościowe z zasobów kołchozów. I tak, na przykład w rejonie bostandyckim na 108 zdolnych do pracy osób – pracuje tylko 7, a pozostali nigdzie nie pracują i w większości utrzymują się ze spekulacji. I to mimo wyjaśnień tow. WYSZYŃSKIEGO, mówiących że wszyscy Polacy zdolni do pracy powinni być zatrudnieni przy pracach rolnych w sowchozach i kołchozach.
Tak jak poprzednio, w szeregu miejscowościach naszego obwodu obywatele polscy, bez żadnej potrzeby a pod pretekstem załatwiania spraw osobistych, kursują z kołchozu do kołchozu, z jednej miejscowości do drugiej, często otrzymując od przewodniczących rad wiejskich i kołchozów różne zaświadczenia, potwierdzenia, a nawet bezpłatny transport. Taki brak nadzoru skutkuje nadmiernym przemieszczaniem się Polaków, obciąża bezpłatnymi przejazdami transport drogowy i kolejowy, oraz wpływa na wypełnienie harmonogramu prac polowych.
Mając powyższe na względzie, proponujemy:

1. Odtąd uznawać za oficjalnych przedstawicieli władz polskich tylko te osoby, odnośnie których otrzymaliście powiadomienie od NKWD.
2. Od mężów zaufania Ambasady Polskiej działających w Waszym rejonie żądajcie natychmiastowego zwolnienia z pracy wszystkich zastępców, sekretarzy, kierowników magazynów i pełnomocników w kołchozach, a następnie kierujcie ich do prac w kołchozach.
3. Osoby nigdzie nie pracujące, zgodnie z wytycznymi NKWD ZSRR, mobilizujcie do prac rolnych w sowchozach i kołchozach.
4. W żadnym wypadku nie wpuszczajcie do rejonów i miejsc zamieszkania żadnych, działających bezprawnie, pełnomocników czy mężów zaufania, jeśli nie otrzymacie specjalnego polecenia w tym zakresie.
5. Bez mojej wiedzy żadnych zgód na przeprowadzanie narad czy zebrań obywateli polskich - NIE UDZIELAĆ.
6. Wszelkich przybywających przedstawicieli delegatur, sztabów polskich jednostek wojskowych, na dokumentach których nie będzie zgody Rady Obwodowej lub oficerów łącznikowych RKKA przy polskich oddziałach, nie uznawać za osoby urzędowe (za wyjątkiem delegata KOŚCIAŁKOWSKIEGO) i w sposób uprzejmy natychmiast usunąć z terytorium rejonu.

Zgody na otwieranie jakichkolwiek instytucji, przedsiębiorstw, udzielać wyłącznie po aprobacie mojej lub mojego zastępcy tow. Garowieckiego.
We wszystkich skomplikowanych i niejasnych sprawach dotyczących stosunków z przedstawicielami polskich instytucji proszę zwracać się po wyjaśnienia do mnie.
Z niniejszym poleceniem proszę zapoznać pierwszego sekretarza Komitetu Rejonowego KP(b)K i Naczelnika Rejonowego Wydziały NKWD.
Przewodniczący Komitetu Wykonawczego Obwodowej Rady Delegatów Robotniczych /Sagintajew/”

Tłumaczenie z rosyjskiego Janusz Kobryń