Ludowy Komisariat Spraw Zagranicznych ZSRR
Wydział 4 Europejski
Tajne
25 stycznia 1942 r. №435/42
Do Przewodniczącego Południowo-Kazachstańskiego Komitety Wykonawczego (Czymkient)
Informacje, które ostatnio wpłynęły do NKID [Ludowy Komisariat Spraw Zagranicznych] z wielu republik i obwodów, gdzie rozlokowani są obywatele polscy i pracują przedstawiciele oraz mężowie zaufania Ambasady Polskiej, świadczą o tym, że w wielu przypadkach przedstawiciele Ambasady naruszają przyjęte przez NKID i Ambasadę Polską „Porozumienie o zakresie kompetencji przedstawicieli Ambasady Polskiej”, a miejscowe organy radzieckie nie reagują na te naruszenia we właściwy sposób i nie informują NKID.
Niektóre przedstawicielstwa próbują bezprawnie poszerzyć zakres swoich pełnomocnictw, biorąc na siebie zadania Ambasady lub konsulatu. Tak więc, w niektórych przypadkach przedstawicielstwa wysyłają do Obwodowych Komitetów Wykonawczych, organów NKWD, pełnomocników NKWD „noty” z licznymi żądaniami, a niekiedy nawet z protestami dotyczącymi zdarzeń, z którymi oni z jakiegoś powodu się nie zgadzają, a także zapytania dotyczące aresztowanych obywateli, pretensji obywateli polskich w stosunku do instytucji radzieckich a dotyczących nieruchomości, próbują wieszać na budynkach, które zajmują, polskie symbole państwowe itd.
„Noty” i zapytania wysyłane w ten sposób trzeba odrzucać bez odpowiedzi, zaznaczając, że wysyłanie not i tego typu zapytań jest prerogatywą Ambasady, a nie przedstawicielstwa. Korespondencja z przedstawicielstwem powinna odbywać się w trybie ogólnie przyjętym dla korespondencji urzędowej i dotyczyć tylko tych kwestii, które przewidziano w „Porozumieniu”. Nie należy dopuszczać do umieszczania polskich symboli i wywieszania flag.
Wiele przedstawicielstw wydaje obywatelom radzieckim, którzy urodzili się na terenach Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi polskie paszporty i zaświadczenia o obywatelstwie polskim, a nawet zaświadczenia zwalniające od poboru do Armii Czerwonej. Działania te powinny być w sposób zdecydowany zlikwidowane, zaświadczenia i paszporty należy odebrać, a przedstawicielstwom udzielić ostrzeżenia.
Przy określaniu obywatelstwa tej czy innej osoby należy kierować się zasadą, że za obywateli polskich uważa się osoby narodowości polskiej zamieszkałe na terenach Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi do 1-2 listopada 1939 r. Osoby narodowości ukraińskiej, żydowskiej i innych są, zgodnie z Dekretem Rady Najwyższej ZSRR dnia 29 listopada 1939 r., obywatelami radzieckimi. O tym Ambasada została przez NKID poinformowana. Wobec takich osób mogą być zastosowane wyjątki, ale tylko w tych przypadkach, gdy przybyły one na tereny Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi po 1-2 listopada 1939 r. z Polski.
Niektóre przedstawicielstwa i niektórzy mężowie zaufania próbują rozwiązywać takie czy inne problemy nie za pośrednictwem miejscowych komitetów wykonawczych, lecz bezpośrednio z instytucjami obwodowymi, wyjeżdżając w tym celu do stolic republik, czy też wysyłając tam jakichś swoich „pełnomocników” w celu rozwiązania problemów związanych z zadaniami na miejscu. Obserwowane są także przypadki, gdy zastępcy przedstawicieli stają się faktycznie samodzielnymi przedstawicielami, wybierając na miejsce swojego pobytu nie to miasto, w którym jest przedstawicielstwo, tylko jakieś inne, które w ten sposób staje się siedzibą nowego samodzielnego przedstawicielstwa.
Takie naruszenie „Porozumienia” powinny być jak najszybciej zlikwidowane. Wszystkie kwestie związane z działalnością przedstawicielstw, powinny być rozwiązywane na miejscu, przy współpracy z odpowiednimi obwodowymi komitetami wykonawczymi. Przedstawiciele Ambasady mogą przemieszczać się wyłącznie na obszarze, który został ustanowiony jako rejon ich działania. Zastępcy powinni stale przebywać w tym mieście, co i przedstawiciele.
W wielu miejscach odnotowano pojawienie się „przedstawicielstw wojska polskiego”, „polskich komisji poborowych” itp., które nie mają zgody naszych organów wojskowych. Dopuszczać do powstawania takich przedstawicielstw wojskowych można wyłącznie na podstawie bezpośrednich poleceń radzieckich władz wojskowych, bez tego owe „przedstawicielstwa” należy uważać za bezprawne i niezwłocznie likwidować.
We współpracy z przedstawicielstwami Ambasady księża organizowali w niektórych miejscach msze i prowadzili gdzieniegdzie aktywną propagandę religijną nie tylko wobec obywateli polskich, lecz także obywateli radzieckich.
Nie powinniście dopuszczać do podobnych bezprawnych działań przedstawicielstw i księży. Dla tego powinniście używać wszystkich formalnych podstaw, na przykład nieotrzymanie wbrew obowiązującym zasadom wstępnej zgody, brak należnej, wymaganej przez prawo, rejestracji związku wyznaniowego czy grupy wiernych; nieprzekazanie miejscowemu komitetowi wykonawczemu listy członków związku wyznaniowego; brak swoich przedstawicieli i organów; brak umowy wynajmu niezamieszkałego pomieszczenia dla celów kultu religijnego i zebrań; nieopłacenie ubezpieczenia i podatku za grunt pod budynkiem, w którym odbywają się modły itp.
Na zakończenie: w wielu miejscach, bez wstępnego uzgodnienia z NKWD, osoby mianowane są na stanowiska służbowe – co jest działaniem nieprawidłowym i niedopuszczalnym. W charakterze zaufanych [mężów zaufania?] powinniście rejestrować wyłącznie tych, o których dostaniecie odpowiednie potwierdzenie z NKWD.
Powinniście też wziąć pod uwagę, że takie mianowania zastępców mężów zaufania nie powinny mieć miejsca, gdyż nie przewidują tego żadne przepisy. Przy mężach zaufania nie powinno być także żadnych etatów, wyjątkowo jest to możliwe, jeśli organy NKWD wydadzą odpowiednie polecenia.
Jeśli chodzi o etaty w tymczasowych przedstawicielstwach, to nie powinny one przewyższać 5-7 osób włączając w to samego przedstawiciela. Zarówno przedstawiciele jak i ich pracownicy powinni być zarejestrowani w OWIR [Wydział Wiz i Meldunków], a tam gdzie ich nie ma – w innych wydziałach milicji.
We wszystkich podobnych przypadkach naruszania przez przedstawicieli lub mężów zaufania Ambasady „Porozumienia” lub w przypadku prowadzenia przez nich niezgodnych z prawem działań, należy niezwłocznie podjąć odpowiednie działania informując jednocześnie o tym NKID.
Zastępca Ludowego Komisarza Spraw Zagranicznych /A. Wyszynskij/
Tłum. Janusz Kobryń
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz