wtorek, 29 sierpnia 2023

Uczniowie szkoły FZO w Aczysaju. Zdjęcie IV

 

FZO №2 w Aczysaju, grupa ślusarzy. Rok 1933. Ze zbiorów Muzeum Górnictwa w Kentau.

Szkoła przysposobienia zawodowego przy kombinacie Aczpolimietałł (w dokumentach spotyka się też lokalizację Akżar) zajmuje ważne miejsce w sybirackich wspomnieniach. Dla przybywających tu wynędzniałych z głodu dzieci (przyjmowano te, które miały ukończone 14 lat) przykopalniana szkoła dająca wyżywienie, odzież (choćby i roboczą) i zakwaterowanie w internacie to „nasza nadzieja na chleb, jak nadzieją J. Londona było złoto w Klondike” (W. Stępień). W rodzinnych archiwach Józefy Dzyry, Edmunda Frydryka i Witolda Stępnia zachowały się trzy zdjęcia wykonane z okazji ukończenia kursu. Co ciekawe – zarówno u dzisiejszych mieszkańców Aczysaju, jak i w Muzeum Miejskim w Kentau nie znaleźliśmy więcej fotografii z FZO z lat 40. czy 50 XX wieku, a przecież klas było dużo i prawdopodobnie każdej z nich wykonywano na pamiątkę zbiorowe zdjęcie. Wyjątkiem jest jedyna fotografia FZO zachowana w kentauskim muzeum, przedstawia ona grupę ślusarzy, a (według opisu na odwrocie) wykonano ją w roku 1933. Brak większej ilości zdjęć można tłumaczyć pożarem w budynku miejscowego klubu, w którym mieściło się archiwum kombinatu, o którym nam opowiadano. Być może część dokumentów i szkolna kronika (o ile istniała) uległy wtedy zniszczeniu. Po zamknięciu kombinatu duża część mieszkańców, zwłaszcza innych narodowości niż kazachska, wyjechała do różnych miejscowości na terenie dawnego ZSRR, być może zabierając pamiątkowe zdjęcia ze sobą.


Zachowany budynek w pobliżu mostu, gdzie według jednej z relacji mieścił się zakład fotograficzny. Aczysaj, lipiec 2017 roku.


Tekst pochodzi z przygotowywanej publikacji „Śladami zesłańców w południowym Kazachstanie”.

Janusz Kobryń

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Lista nauczycieli i wychowawców - Polaków w rejonie dżuwalińskim

  Lista nauczycieli i wychowawców - Polaków w rejonie dżuwalińskim Nazwisko, imię, imię ojca Stanowis...